لیزر به دلیل اثربخشی بالا و عوارض جانبی کم به یکی از محبوبترین روشها برای از بین بردن موهای زائد تبدیل شده است. اما قبل از اینکه تصمیم به انجام آن بگیرید، نیاز است بدانید که لیزر موهای زائد برای چه کسانی ضرر دارد؟ و برای چه کسانی مناسب است. اگرچه این روش برای اغلب افراد ایمن است، برخی شرایط خاص مانند بارداری، بیماریها یا مصرف برخی داروها ممکن است اثربخشی لیزر را کاهش داده یا ریسک عوارض جانبی را افزایش دهد. دانستن موارد منع لیزر موهای زائد به شما کمک میکند که با آگاهی کامل در مورد استفاده از این روش تصمیمگیری کنید. پس اگر میخواهید بدانید چه کسانی نباید لیزر موهای زائد انجام دهند، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
لیزر موهای زائد روشی ایمن است
اگر از روشهای سنتی از بین بردن موهای زائد مانند اصلاح و وَکس خسته شدهاید و به دنبال یک روش دائمی و موثر هستید، لیزر میتواند یک راه حل عالی برای شما باشد. لیزر یک روش کمتهاجمی و ایمن است که با تاثیر بر ریشه موها، از رشد آنها جلوگیری میکند. در صورتی که این درمان توسط یک اپراتور ماهر و با تنظیمات مناسب انجام شود، عوارض جانبی جدی یا بلندمدت نخواهد داشت.
هر چند لیزر به عنوان روشی ایمن و موثر برای از بین بردن موهای زائد شناخته میشود، اما برخی موارد خاص میتوانند بر نتیجه درمان تاثیر گذاشته یا با بالا بردن حساسیت پوست، احتمال بروز عوارض لیزر موهای زائد را افزایش دهد. به همین دلیل استفاده از لیزر در چنین مواردی باید با احتیاط صورت گیرد.
خوشبختانه بسیاری از موارد منع لیزر موهای زائد قطعی یا دائمی نیستند و با تغییر شرایط برطرف میشوند. برای مثال، وجود زخم یا ضایعات پوستی در محل درمان یا مصرف داروهایی که حساسیت پوست به نور را افزایش میدهند، ممکن است عوارض جانبی ناشی از لیزر را تشدید کرده و خطر آسیب پوستی را افزایش دهد. در چنین شرایطی، میتوان استفاده از این روش را به بعد از بهبود زخم یا قطع مصرف این داروها موکول کرد.
دانستن اینکه لیزر موهای زائد برای چه کسانی ضرر دارد، به شما کمک میکند تا در مورد استفاده از این روش بهتر تصمیمگیری کنید. در ادامه به بررسی مواردی میپردازیم که استفاده از لیزر باید در آنها با احتیاط صورت گیرد.
چه کسانی نباید لیزر موهای زائد انجام دهند؟
هر چند لیزر نسبت به بسیاری از روشهای حذف موهای زائد، عوارض جانبی کمتری دارد، برخی شرایط ممکن است باعث کاهش کارایی یا افزایش خطر بروز عوارض جانبی آن شود. به همین دلیل، مشورت با پزشک متخصص به شما کمک میکند تا مطمئن شوید که این درمان برای شما مناسب است و با خطری همراه نیست. به طور کلی انجام لیزر موهای زائد در موارد زیر توصیه نمیشود:
بارداری و شیردهی
هر چند شواهدی از تاثیر منفی لیزر بر جنین وجود ندارد، استفاده از این روش در زنان باردار توصیه نمیشود. شرط احتیاط آن است که بلافاصله پس از اطلاع از بارداری، انجام لیزر متوقف شده و حداقل به 2 ماه بعد از زایمان موکول شود. یک موضوع دیگر که استفاده از این روش در دوران بارداری را کماثر میسازد، تغییرات هورمونی شدیدی است که زنان باردار تجربه میکنند و میتواند رشد مو را حتی در نواحی که قبلا مو نداشته، تحریک کند. به همین دلیل، تلاش برای از بین بردن موهای زائد در این دوران تقریبا بیفایده است.
به طور مشابه، نوسانات هورمونی در دوران شیردهی نیز میتواند باعث افزایش رشد موها شده و اثربخشی لیزر را کاهش دهد؛ به همین دلیل بهتر است استفاده از این روش را به پس از دوران شیردهی موکول کنید.
رنگ موی بسیار روشن
هر قدر تضاد رنگ مو و پوست بیشتر باشد، کارایی لیزر بیشتر است. بیشترین کارایی این روش در افرادی است که پوست روشن و موهای زائد تیره دارند. نور لیزر توسط رنگدانههای مو (ملانین) جذب شده و به گرما تبدیل میشود. گرمای لیزر سپس از طریق ساقه مو به فولیکول (پیاز مو) منتقل شده و با آسیب رساندن به آن، از رشد مجدد مو جلوگیری میکند. موهای روشن مانند بلوند، خاکستری، سفید یا قرمز نمیتوانند نور لیزر را به طور موثری جذب کنند، به همین دلیل کارایی این درمان کاهش مییابد.
اگر تمایل دارید با عوامل تاثیرگذار بر ریزش موها بعد از لیزر بیشتر آشنا شوید، پیشنهاد میدهیم مقاله چند روز بعد از لیزر موها میریزد را مطالعه کنید.
پوست برنزه
افرادی که پوست تیره دارند، منعی برای استفاده از لیزر موهای زائد ندارند. اما اگر اخیرا پوست خود را از طریق قرار گرفتن در معرض آفتاب یا دستگاه سولاریوم برنزه کرده باشید یا از اسپریها، کرمها یا لوسیونهای برنزهکننده استفاده کرده باشید، بهتر است صبر کنید تا تاثیر آنها کاملا از بین برود. پوست برنزه میتواند جذب انرژی لیزر را بالا برده و به این ترتیب، خطر بروز عوارضی مانند سوختگی، باقی ماندن جای زخم و تغییر رنگ پوست را افزایش دهد.
استفاده از سایر روشهای حذف موهای زائد
لیزر برای اثربخشی باید فولیکول (پیاز) مو را هدف قرار دهد و این ارتباط بین مو و فولیکول است که باعث میشود انرژی جذب شده به فولیکول منتقل شده و آن را تخریب کند. وکس کردن، بند انداختن یا کندن با موچین، مو را به همراه ریشه جدا کرده و به فولیکول مو آسیب میرساند. بنابراین، اگر اخیرا از این روشها برای از بین بردن موهای زائد خود استفاده کردهاید، لازم است حداقل دو هفته صبر کنید تا موها دوباره رشد کنند.
استفاده از کرمهای موبر نیز یکی از موارد منع لیزر موهای زائد است. این کرمها حاوی مواد شیمیایی مضری هستند که برای کندن موها، کراتین آنها را تجزیه میکنند. متاسفانه، این مواد شیمیایی علاوه بر مو، کراتین پوست را نیز از بین میبرند که میتواند باعث حساسیت و آسیب دائمی به پوست شود. به همین دلیل، در صورت استفاده از کرم موبر بهتر است حداقل شش هفته صبر کرده و پس از آن لیزر انجام دهید.
استفاده از لایهبرداری شیمیایی
لایهبرداری پوست با مواد شیمیایی از جمله اسیدها لایههای سطحی پوست را از بین میبرد تا نرمی و درخشندگی پوست افزایش یابد. با این حال، استفاده از این روش میتواند حساسیت پوست را بالا برده و با تاثیر بر رنگدانهها، منجر به تغییر رنگ پوست شود. به همین دلیل، آسیب پذیری پوست در برابر لیزر بیشتر شده و خطر بروز عوارض جانبی از جمله سوختگی و آسیب پوستی بیشتر میشود. به همین دلیل توصیه میشود تا یک ماه پس از استفاده از این روش، از انجام لیزر موهای زائد خودداری کنید.
خالکوبی (تاتو)
بهتر است از انجام لیزر موهای زائد در نواحی از پوست که دارای خالکوبی یا تاتو است خودداری شود، زیرا جوهر تاتو میتواند نور لیزر را جذب کند و با آزاد کردن گرمای بسیار بالا، منجر به تحریک و سوختگی پوست و در مواردی تغییر شکل تاتو شود.
خال
اگر در ناحیه درمان دارای خال هستید، میتوانید لیزر موهای زائد را انجام دهید. اما نور لیزر نباید به هیچ وجه به خال تابانده شود، زیرا میتواند باعث سوختگی، تغییر رنگ یا تغییر شکل خال و در مواردی گسترش آن شود.
ضایعات پوستی و زخمهای باز
استفاده لیزر در نواحی که زخم باز یا ضایعات پوستی وجود دارد، میتواند خطر عفونت و آسیبدیدگی پوست را افزایش دهد. به علاوه، لیزر ممکن است فرایند ترمیم را به تاخیر انداخته و باعث درد و ناراحتی بیشتر بیمار شود. به همین دلیل بهتر است استفاده از این روش به بهبود کامل زخم و ضایعات پوستی موکول شود.
سابقه جای زخم برجسته (اسکار کلوئیدی)
جای زخم سفت و برجسته که به آن اسکار کلوئیدی گفته میشود، زمانی ایجاد میشود که زخم درست ترمیم نشده و بافت اضافی تشکیل شود. انجام لیزر موهای زائد در افرادی که مستعد تشکیل این نوع اسکارها هستند، با خطر تشکیل اسکارهای جدید، بزرگ تر شدن اسکارهای قبلی و تغییر رنگ پوست همراه است.
لیزر موهای زائد برای افراد مبتلا به کدام بیماریها ضرر دارد؟
ایمنی روش لیزر موهای زائد از اهمیت بالایی برخوردار است. با این حال، برخی بیماریها میتوانند حساسیت پوست به نور را بالا برده و از این طریق ریسک بروز عوارض جانبی و آسیبدیدگی پوست را افزایش دهند. استفاده از این روش در افرادی که مبتلا به بیماریهای زیر هستند، باید با احتیاط صورت گیرد:
صرع
انجام لیزر برای افرادی که دچار صرع حساس به نور یا صرع نوری هستند، توصیه نمیشود. اگر در هر صورت قصد انجام این درمان را دارید، باید از محافظ چشمی استفاده کنید که نور را کاملا مسدود کند تا احتمال بروز تشنج کاهش یابد.
پرمویی (هیرسوتیسم)
پرمویی یا هیرسوتیسم یک مشکل ژنتیکی ناشی از اختلالات هورمونی زنان است که باعث میشود موهای زائد آنها رشد قابل توجهی داشته باشد.
این موها معمولا ضخیم و تیره بوده و در نواحی از بدن که معمولا رویش مو کمتر است، مانند صورت، سینه و شکم رخ میدهد. هر چند لیزر یک راه موثر برای از بین بردن این موها است، نمیتواند علت ریشه ای این مشکل را برطرف کند. از طرفی به دلیل اختلالات هورمونی، موهای زائد رشد سریعتری داشته و به لیزر مقاومتر هستند، به همین دلیل ممکن است از بین بردن آنها ماهها طول بکشد.
تبخال در لب یا تبخال تناسلی
اگر در لبها یا در ناحیه تناسلی خود دچار تبخال فعال هستید، باید تا بهبود کامل آن از انجام لیزر خودداری کنید. لیزر میتواند ویروس تبخال را تحریک کرده و باعث گسترش آن به نواحی دیگر پوست شود.
واکنشهای آلرژیک و کهیر سرد
واکنشهای آلرژیک مانند کهیر که باعث تحریک پوست میشوند، یکی از موارد منع لیزر موهای زائد محسوب میشوند. بروز واکنشهای آلرژیک میتواند حساسیت پوست به نور را بالا برده و عوارض لیزر را افزایش دهد.
در افرادی که سابقه آلرژی و کهیر سرد دارند، دستگاه ایمنی بدن به محرکهایی مانند سرما واکنش بسیار شدیدی نشان میدهد. با توجه به آنکه دستگاههای لیزر مجهز به تجهیزات خنککننده هستند، نمیتوان از آنها برای بیمارانی که دچار کهیر سرد هستند، استفاده کرد.
سابقه خونریزی
استفاده از لیزر در افرادی که به دلیل اختلالات انعقادی خون، برخی بیماریها یا مصرف داروهای خاص مستعد خونریزی یا تشکیل هماتوم هستند، باید با احتیاط انجام شود. یک گروه خاص از این افراد، بیماران هموفیلی هستند که مستعد خونریزی شدید هستند و استفاده از لیزر موهای زائد برای آنها توصیه نمیشود.
لوپوس
پوست بیمارانی که مبتلا به اختلالات خود ایمنی از جمله لوپوس هستند، حساسیت بیشتری به نور دارد. بنابراین، استفاده از لیزر موهای زائد معمولا برای این بیماران توصیه نمیشود، زیرا گرمای لیزر میتواند باعث شعلهور شدن بیماری، تشدید مشکلات پوستی و تحریک بیش از حد دستگاه ایمنی شود.
دیابت
استفاده از لیزر موهای زائد در افرادی که دچار دیابت بوده و انسولین تزریق میکنند، باید با احتیاط انجام شود. زیرا این افراد پوست حساستری دارند و به دلیل کاهش گردش خون و ضعف سیستم ایمنی در معرض افزایش احتمال ابتلا به عفونت، اختلال در ترمیم زخم، باقی ماندن جای زخم و تغییر رنگ پوست هستند.
اگزما
انجام لیزر در بیمارانی که دچار اگزما هستند، باید با رعایت احتیاطهای لازم انجام شود. هر چند این روش برای بیمارانی که مبتلا به اگزمای خفیف تا متوسط هستند و در ناحیه درمان زخم بازی ندارند، به طور کلی ایمن است، وجود زخم باز میتواند خطر عفونت و آسیبدیدگی بیشتر پوست را افزایش دهد. به همین دلیل در موارد اگزمای شدید قبل از انجام لیزر، ابتدا بیماری باید تحت کنترل قرار گیرد و ضایعات پوستی بهبود یابد.
پسوریازیس
موارد خفیف پسوریازیس منعی برای انجام لیزر ندارند. اما در فاز فعال بیماری و در صورتی که پلاکهای پسوریاتیک شدید در پوست محل درمان وجود دارد، باید از انجام لیزر خودداری کرد.
ویتیلیگو
لیزر معمولا برای بیماران مبتلا به ویتیلیگو توصیه نمیشود، زیرا به دلیل فقدان رنگدانه ملانین، خطر آسیبدیدگی پوست و گسترش ضایعات ویتیلیگو وجود دارد.
سرطان
استفاده از لیزر در افرادی که سابقه سرطان پوست یا خالهای مشکوک به سرطان دارند، توصیه نمیشود، زیرا ممکن است باعث تحریک سلولهای سرطانی شود. علاوه بر این، درمانهای سرطان مانند شیمیدرمانی و پرتودرمانی میتوانند حساسیت پوست و احتمال ایجاد عفونت و عوارض را افزایش دهند.
مصرف کدام داروها مانع انجام لیزر موهای زائد است؟
مصرف برخی داروها میتواند اثربخشی لیزر را تحت تاثیر قرار داده و یا با افزایش حساسیت پوست به نور، خطر عوارض جانبی آن را بالا ببرد. به همین دلیل، توصیه میشود قبل از انجام لیزر، مصرف این داروها را با مشورت پزشک برای مدتی قطع کنید. به طور کلی، لازم است که قبل از شروع لیزر، پزشک خود را از تمام داروهایی که در حال حاضر مصرف میکنید، از جمله داروهای نسخهای، داروهای بدون نسخه، مکملهای گیاهی و ویتامینها، مطلع کنید.
انجام لیزر موهای زائد در زمان استفاده از داروهای زیر توصیه نمیشود:
داروهای آنتیبیوتیک
داروهای آنتیبیوتیک برای درمان بیماریهای باکتریایی استفاده میشوند. برخی از انواع این داروها، مانند تتراسایکلین و داکسیسایکلین میتوانند حساسیت پوست به نور را افزایش دهند. در نتیجه، پوست انرژی لیزر را بیشتر جذب میکند و خطر بروز عوارض جانبی از جمله سوختگی و التهاب پوست بیشتر میشود.
داروهای آکنه
برخی داروهای آکنه مانند راکوتان یا ایزوترتینوئین میتوانند پوست را به نور حساس تر کرده و خطر عوارض ناگواری مانند سوختگی، تاول یا باقی ماندن جای زخم را افزایش میدهند. در صورتی که در حال حاضر از این داروها استفاده میکنید، توصیه میشود که پس از کامل کردن دوره این دارو، شش ماه صبر کره و سپس درمان لیزر موهای زائد را انجام دهید.
کرمهای حاوی رتین A
کرمهای حاوی رتین A گروهی از داروها هستند که از ویتامین A مشتق شدهاند و برای رفع آکنه و چین و چروکهای پوست به کار میروند. مصرف این داروها میتواند حساسیت پوست به نور را افزایش دهد و به این ترتیب ریسک آسیب پوستی و باقی ماندن جای زخم را افزایش دهد. به همین دلیل بهتر است حداقل از دو هفته قبل از لیزر موهای زائد، مصرف این دارو را قطع کنید.
داروهای رقیقکننده خون
داروهایی رقیق کننده خون مانند وارفارین و هپارین داروهایی هستند که از تشکیل لخته خونی جلوگیری میکنند. مصرف این داروها ممکن است احتمال خونریزی و کبودی پس از انجام لیزر موهای زائد را افزایش دهد. به همین دلیل، بهتر است قبل از انجام لیزر با پزشک خود مشورت کرده و در صورت لزوم، مصرف این داروها را قطع کنید.
داروهای شیمی درمانی
مصرف برخی داروهای شیمیدرمانی باعث تضعیف دستگاه ایمنی بدن، اختلال در ترمیم زخم و افزایش حساسیت و آسیب پذیری پوست میشود. به همین دلیل، بهتر است انجام لیزر موهای زائد به چند ماه بعد از کامل شدن دوره شیمیدرمانی موکول شود.
مکملهای خوراکی
علاوه بر برخی داروها، بهتر است قبل از انجام لیزر موهای زائد از مصرف برخی مکملها نیز خودداری کرد. این مکملها ممکن است اثربخشی درمان را کاهش داده و یا احتمال بروز عوارض جانبی ناگوار را افزایش دهند. رایجترین مکملهایی که باید مصرف آنها را قبل از لیزر درمانی کنار گذاشت، عبارتند از:
- ویتامین A: ویتامین A یک ویتامین حلشدنی در چربی است که نقش مهمی در عملکرد دستگاه ایمنی، پوست و سیستم بینایی دارد. با این حال، مصرف مقدار زیاد این ویتامین میتواند حساسیت پوست به نور را افزایش داده و احتمال آسیب پوستی بعد از لیزر را افزایش دهد. بنابراین، بهتر است حداقل دو هفته قبل از انجام لیزر موهای زائد مصرف این مکمل را قطع کنید.
- ویتامین E: ویتامین E یک ویتامین حلشدنی در چربی است که به دستگاه ایمنی و سلامت پوست کمک میکند. با این حال، مقادیر بالای این ویتامین، خطر خونریزی و کبودی پس از لیزر را افزایش میدهد. بنابراین، بهتر است حداقل دو هفته قبل از انجام لیزر مصرف این مکمل را قطع کنید.
- اسیدهای چرب امگا 3: هر چند این اسیدهای چرب برای پیشگیری از بیماریهای قلبی و کاهش التهاب بدن ضروری هستند، اما مصرف مقادیر بالا آنها میتواند خطر خونریزی و کبودی پس از لیزر را افزایش دهد. بنابراین، بهتر است مصرف اسیدهای چرب امگا 3 حداقل از دو هفته قبل از لیزر موهای زائد قطع شود.
- سیر: مصرف سیر فراوان میتواند باعث افزایش احتمال خونریزی و کبودی شود. به همین دلیل، توصیه میشود که حداقل دو هفته قبل از لیزر موهای زائد از مصرف مکملهای حاوی سیر خودداری کنید.
- جینکو بیلوبا (Gingko biloba): این مکمل گیاهی به دلیل فوایدی که برای مغز و دستگاه عروقی دارد، مصرف میشود. با این حال، جینکو بیلوبا میتواند حساسیت پوست به نور را افزایش دهد و احتمال آسیب پوستی بعد از لیزر را بالا ببرد. بنابراین، توصیه میشود که حداقل 2 هفته قبل از لیزر موهای زائد مصرف جینکو بیلوبا را قطع کنید.
کلام آخر
لیزر موهای زائد یک روش ایمن و کمعارضه است که برای اغلب افراد مناسب است. با این حال، برخی شرایط مانند بارداری و شیردهی، رنگ روشن موها، بیماریهای خاص و مصرف داروهایی که حساسیت پوست به نور را افزایش میدهند، ممکن است خطر بروز عوارض جانبی این روش را افزایش دهد. خوشبختانه بسیاری از موارد منع لیزر موهای زائد، موقتی هستند و با بهبود شرایط، برطرف میشوند. آگاهی از اینکه لیزر موهای زائد برای چه کسانی ضرر دارد، به تصمیمگیری مناسب و کاهش بروز عوارض احتمالی کمک میکند.